هدف از کالیبرهکردن ترازوی آزمایشگاهی چیست؟
ترازوی آزمایشگاهی یک وسیلهی بسیار حساس و دقیق است که برای توزین مواد گوناگون و در حوزههای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. مهمترین وجه تمایز این ترازو با دیگر ترازوهای موجود در بازار، دقت بسیار بالای آن است؛ اما این دقت در اثر برخی از عوامل خارجی ممکن است دچار اختلال شود و نتیجهی نهایی بهدست آمده از ترازو، قابل اطمینان نباشد. اختلال در دقت ترازو یک مسالهی بدیهی است و ممکن است در نتیجهی عوامل مختلف اتفاق افتاده باشد؛ تنها نکتهی مهمی که در این رابطه مطرح میشود، بازگرداندن دقت مورد نیاز به ترازو است و برای رسیدن به این هدف نیز راهی جز کالیبره کردن ترازو وجود ندارد. با توجه به مطالب گفته شده مشخص میشود که هدف نهایی کالیبرهکردن ترازوی آزمایشگاهی، بالابردن دقت ترازو و توزین دقیق است.
مهمترین دلایل نیاز ترازوهای آزمایشگاهی به کالیبرهشدن مجدد
تمامی انواع ترازوهای آزمایشگاهی، بعد از تولید و قبل از عرضه به بازار، کالیبره شده و دقت آنها با اصول استاندارد سنجیده میشوند؛ اما این تجهیزات بعد از رسیدن به دست مصرفکننده و قبل از شروع توزین، نیاز به کالیبراسیون مجدد دارند. مهمترین سوالی که اینجا مطرح میشود این است که با وجود کالیبره شدن این دستگاهها در کارخانه و رد شدن آنها از مراحل دقیق مختلف، چرا لازم است دوباره کالیبره شوند؟ اولین و رایجترین دلیلی که برای این سوال میتوان مطرح کرد، برهمخوردن تنظیم ترازو در حین حملونقل است. ترازوهای آزمایشگاهی در پروسهی حملو نقل و به دلیل تکانهای مداوم و ضربات احتمالی، دچار تغییراتی در اصول مکانیکی شده یا اصطلاحا تنظیم آنها بر هم میخورد؛ بههمین دلیل نیز بعد از رسیدن به دست مصرفکننده و قبل از توزین، نیاز به کالیبرهشدن خواهند داشت.
دومین دلیلی که برای کالیبرهی ترازو آزمایشگاهی میتوان به آن اشاره کرد، تفاوت مواد توزین شده توسط این ترازوها است. موادی که برخی از کاربران ترازوهای آزمایشگاهی برای توزین انتخاب میکنند، با نمونههای مورد استفاده در کارخانههای سازنده متفاوت هستند و همین موضوع نیز سبب میشود که این ترازوها نیاز با کالیبراسیون مجدد داشته باشند. دلیل سومی که برای کالیبراسیون مجدد ترازوهای آزمایشگاهی وجود دارد، تغییرات محیطی است. هرگونه تغییر محیطی اعم از دما، رطوبت یا فشار هوا، سبب بر هم خوردن حساسیت ترازو شده و نیاز به کالیبراسیون مجدد را بهوجود میآورد؛ بنابراین اگر اختلاف دما، اختلاف رطوبت یا اختلاف فشار هوای بین دو توزین، محسوس و قابل ملاحظه است، قبل از انجام عملیات سنجش، حتما ترازو را کالیبره کنید.
چهارمین دلیل کالیبراسون ترازو آزمایشگاهی، جابجایی و تغییر مکان ترازو است. با توجه به اینکه نیروی گرانش زمین در سطوح و مکانهای مخلف یکسان نیست، بعد از هربار جابجایی ترازوی آزمایشگاهی، باید این وسیله را با استفاده از وزنههای استاندارد، مجددا کالیبره کنید. بسیاری از افراد اینطور تصور میکنند که ترازوهای آزمایشگاهی، حجم مواد را اندازهگیری میکنند، در صورتی که لودسل تعبیه شده در این دستگاهها، میزان نیروی گرانش زمین روی مواد مختلف را اندازه میگیرند و به همین دلیل نیز وقتی در معرض نیروهای گرانشی متفاوت قرار میگیرند، نیاز به کالیبراسیون مجدد دارند.
ترازوهای آزمایشگاهی چند وقت یکبار باید کالیبره شوند؟
در قسمت قبل به عواملی که سبب بر هم خوردن حساسیت و دقت ترازو میشوند اشاره کردیم، علاوه بر شرایط اشاره شده در بالا، بهتر است برای اطمینان از نتایج توزین و به حداقل رساندن خطای اندازهگیری، این دستگاهها در فواصل زمانی معین کالیبره شده و دقت آنها سنجیده شود.